Wstęp: Jaglica jest chorobą endemiczną występującą w krajach rozwijających się. Niespełna sto lat temu stanowiła olbrzymi problem społeczny i naukowy, także w Europie. Jako najczęstsza infekcyjna przyczyna ślepoty na świecie odcisnęła znaczące piętno w historii polskiej (w tym także gdańskiej) okulistyki.
Pacjenci i metody: Problem jaglicy przestudiowano na podstawie archiwalnej dokumentacji medycznej Akademii Lekarskiej w Gdańsku (1945−1950). Wykonano analizę porównawczą zagadnienia z uwzględnieniem zmian, jakie zaszły w ciągu ostatnich siedemdziesięciu lat w tym zakresie.
Wyniki: Z powodu jaglicy hospitalizowano 104 osoby. Szczyt zachorowań dotyczył pacjentów między 2 a 18 r.ż. oraz 31 a 50 r.ż. Powikłania pojaglicze stanowiły 3,6% wszystkich hospitalizacji. Do najczęstszych należało bliznowate podwinięcie powiek. Najczęstszą terapią było leczenie mechanicz-ne − wyciski jagieł oraz miejscowe leczenie farmakologiczne − azotanem srebra. W miarę stabilizacji sytuacji w Gdańsku wprowadzano leczenie operacyjne oraz rozszerzono terapię farmakologiczną (sulfonamidy, penicylina).
Wnioski: Aktywna, zapalna postać choroby najczęściej występowała u pacjentów w wieku rozwojowym. Poszerzenie terapii o chemioterapeutyki i antybiotyki, zwiększona ilość wykształconych lekarzy, zmiana świadomości mieszkańców Gdańska, lepsze warunki bytowe, a także stopniowo poprawiająca się sytuacja epidemiologiczna spowodowały zmniejszenie zachorowań na jaglicę w Gdańsku po 1946 roku.
